Шетелдік БАҚ Орталық Азия туралы – шілде 2022
2022 жылдың шілде айында Орталық Азияда көптеген саяси оқиғалар болды: сараптамалық материалдарда Ресей мен Батыс арасындағы елдердің теңгерілу, қауіпсіздік және адам құқығы мәселелері, жаппай наразылық және Орталық Азия мемлекеттері басшыларының IV Консультативтік кездесуі туралы тақырыптар қамтылды.
Борбор Азиядагы массалык нааразылыктар
Бир айдын ичинде 7 өлкөдө 210 нааразылык акциялары жана/же башаламандыктар болуп өттү. 2022-жылдын июлундагы нааразылык акцияларынын саны боюнча Түркияда — 75, Иранда — 67, Азербайжанда — 50, Казакстанда — 31, Кыргызстанда — 13, Өзбекстанда — 2 нааразылык акциясы катталган. Катышуучулардын саны боюнча Өзбекстанда эң көп нааразылык болду. Өзбекстандын Конституциясына Каракалпакстан автономиясын жоюу боюнча өзгөртүүлөр массалык нааразылык акцияларын жаратып, ага 20-25 миңдей адам катышкан.
Орталық Азиядағы бұқаралық наразылық акциялары
7 елде бір ай ішінде 210 наразылық акциясы және/немесе жаппай тәртіпсіздіктер орын алды. Наразылық саны бойынша 2022 жылы шілдеде Түркияда 75 наразылық акциясы, Иранда — 67, Әзірбайджанда — 50, Қазақстанда -31, Қырғызстанда — 13, Өзбекстанда – 2 акция өтті. Ең көп наразылық танытқан қатысушылар саны жағынан Өзбекстан алда тұр. Өзбекстанның конституциясынан Қарақалпақстанның автономиясын алып тастау туралы өзгеріс енгізуі 20-25 мыңға жуық адам қатысқан жаппай наразылық тудырды.
Жаңа Өзбекстан босағасында – ортаазиялық мемлекеттегі кезекті конституциялық реформа
Жаңы Өзбекстандын босогосунда – Борбор Азия мамлекетиндеги кезектеги конституциялык реформа
Кытайдын «катуу атаандаштык» доорунда Борбордук Азиядагы, Түркиядагы жана Азербайжандагы стратегиясы
БА өлкөлөрүндө, Түркияда жана Азербайжанда болуп жаткан окуялар Кытайдын маалымат каражаттарында тигил же бул жактан чагылдырылып, мээ трасттарынын талдоо заты болууда. 2022-жылдын мартынан май айынын аягына чейин кытайлык маалымат каражаттары (анын ичинде аналитикалык борборлор) сөз болуп жаткан өлкөлөр боюнча төмөнкү сандагы материалдарды жарыялашты: Борбордук Азия-48, Азербайжан- 57, Түркия — 61.
Орталық Азия елдерінің валютасы Ресей рубліне қалай ілесуде?
Өзбекстан ирандық портқа қызығушылық танытуда
Ресей-Украина соғысы, Ресейге қарсы жаппай батыстық санкциялар салынуы және еуропалық мемлекеттердің Еуропаға Ресей аумағы арқылы өтетін шығыс-батыс транзиттік дәліздерін жабу ықтималдығының артуы Орталық Азия мемлекеттерінің теңіз арқылы шығатын жолы жоқ елдеріне өз салқынын тигізуі ықтимал. Себебі бұл мемлекеттер ел ішіне және оның шекарасынан тыс елдерге Ресей арқылы автокөлік және теміржол дәліздерімен өтеді.
Өзбекстан Иран портуна кызыкдар
Орус-украин согушу, Батыштын Орусияга каршы кеңири санкциялары жана европалык мамлекеттердин Орусиянын аймагы аркылуу өткөн Европага чыгыш-батыш транзиттик коридорлорун жабуу ыктымалынын өсүп жатышы, деңизге чыга албаган, ички жана эл аралык рынокко чыгуу үчүн тарыхий түрдө Россия аркылуу өткөн темир жол коридорлоруна таянышкан Борбордук Азиянын өлкөлөрү үчүн алысты көздөгөн чоң кесепеттерге алып келет.