Ерон норозилик намойишлари: 2022 йил январ ойи учун хроника

Минтақанинг норозилик манзарасини Турк ва Ерон-туркий аҳоли билан ўрганиш чегараларини кенгайтириш, Еронга еътибор бермаслик мумкин емаслиги аниқ. Марказий Осиё давлатларига туташ йирик минтақавий ўйинчи, кўп асрлар давомида Шарқда муҳим рол ўйнаган Исломий мамлакат, глобал норозилик иситмасида истисно бўлиб қолмади.

Фақатгина 2022 йил январ ойида Еронда 24 та норозилик ҳаракати ва/ёки иш ташлашлар қайд етилди. Уларнинг 8 таси бир вақтнинг ўзида уч ва ундан ортиқ шаҳарларда ўтказилди.
Одамларнинг кўчаларга чиқишининг асосий сабаби global иқтисодий санкциялар фонида сезиларли даражада ёмонлашган қийин яшаш шароитлари еди.
Географик жиҳатдан енг кўп норозилар Теҳрон ва Тебризда бўлган. Рашт, Систан ва Балужистон, Урмия ва Аҳвазда камроқ булган.
Намойишчиларнинг ўртача сони 200-250 киши орасида ўзгарган.
«Сегментар» омил алоҳида қизиқиш уйғотади. Ой давомида аҳолининг профессионал асосда тузилган 8 гуруҳи норозилик намойишига чиқди:

1. завод ва фабрикалар ишчилари
2. судьялар
3. ҳайдовчилар
4. ўқитувчилар
5. ўт ўчирувчилар
6. муниципиал хизматлар ходимлари
7. соғлиқни сақлаш сохаси ходимлари
8. фонд биржалари ходимлари

Фахрийлар ва нафақахўрлар ҳам алоҳида норозилик билдиришди.

2022 ЙИЛ ЯНВАР ОЙИДАГИ НОРОЗИЛИК ФАОЛИЯТИ ТЎҒРИСИДА ҚИСҚАЧА МАЪЛУМОТЛАР

1) 01.01.2022

Манзил: Тебриз (Тебриз плитка заводи)

• Норозилик фаолиятининг шакли: Иш ташлаш.
• Сабаби: Иш ҳақи қарзи ва паст иш ҳақи бўлмаган тўлов.
• Иштирокчилар сони: 250-300.
• Иштирокчиларнинг асосий таркиби: Тебриз плитка фабрикаси ишчилари.
• Якунланиши: Иш ташлаш амалдорларнинг иттифоқ талабларини бажаришга берган ваъдаси билан якунланди. Бир неча соатдан кейин ишчилар аллақачон ишлай бошладилар.

20 01.01.2022

Манзил: Систан и Белуджистан (Медный рудник в городе Нимруз)

• Норозилик фаолиятининг шакли: Митинг.
• Сабаби: Минтақанинг қийин турмуш шароити, Кейч мис конида аҳолининг ишга жалб қилинмаслиги.
• Иштирокчиларнинг асосий таркиби: Сефидабеҳ Нимроз қишлоқ туманидаги Омар қишлоғи аҳолиси.
• Якунланиши: После выражения своего недовольства губернатору провинции Систан и Белуджистан, участники протеста разошлись.

3) 01.01.2022 

Манзил: Тебриз ( Баньян-Дизельлдаги жамоа стадиони )

• Норозилик фаолиятининг шакли: Митинг.
• Сабаби: Тебриз футбол (Трактор) клубининг ёмон натижалари.
• Иштирокчиларнинг асосий таркиби: Футбол мухлислари.
• Иштирокчилар сони: 100 дан ортиқ.
• Якунланиши: Аксия унинг иштирокчилари ҳисобидан якунланди.

4) 02.01.2022

Манзил: Хузестан, Гилян, Исфахан (Ижтимоий таъминот хизматлари)

• Норозилик фаолиятининг шакли: Митинг.
• Чорлаган шиорлар:
  -Бепул даволаниш — бизнинг ажралмас ҳуқуқимиздир!
  -На парламент, на ҳукумат миллат ҳақида қайғурмайди!
  -Сиз жуда кўп ваъда бердингиз, лекин биз ҳуқуқларни кўрмадик!
  -Ўзлаштиришни амалга ошириш, алдамасдан.
• Сабаби: Ёмон яшаш шароитлари, пенсия режасининг тўлиқ бажарилмаслиги, бепул тиббий ёрдамнинг етишмаслиги ва расмийларнинг ваъдаларини бажармаслик.
• Иштирокчиларнинг асосий таркиби: Пенсионерлер.
• Иштирокчилар сони: 100 дан ортиқ.
• Якунланиши: Аксия унинг иштирокчилари ҳисобидан якунланди.

5) 08.01.2022 

Манзил: Теҳрон, Караж ва 20 дан ортиқ шаҳарлар (шаҳар судлари биноси олдида)

• Норозилик фаолиятининг шакли: Митинг.
• Сабаби: Кам маош.
• Иштирокчиларнинг асосий таркиби: Судялар ва суд соҳаси ходимлари.
• Иштирокчилар сони: 30-50.
• Якунланиши: Аксия унинг иштирокчилари ҳисобидан якунланди.

6) 08.01.2022

Манзил: Теҳрон (Теҳроннинг жамоат транспорти йўналишлари)

• Норозилик фаолиятининг шакли:  «Чироқлар ёқилиши ва соатига 30 км тезликда ҳаракатланиши» акцияси принципига асосланади. Шаҳар автобуслари ҳайдовчилари шаҳар атрофида чироқлар ёқилган ва соатига 30 км тезликда ҳаракатланишди, бу еса шаҳар ҳаракати ва парвозларни кечиктиришда муайян муаммоларни келтириб чиқарди.
• Сабаби: Лавозимлар таснифини қайта кўриб чиқмаслик ва иш ҳақи бўйича қарзларни тўламаслик.
• Иштирокчиларнинг асосий таркиби: «Ваҳед» транспорт компанияси ҳайдовчилари.
• Иштирокчилар сони: 50-100.
• Якунланиши: «Ваҳед» компаниясининг хавфсизлиги ва раҳбарияти «30 км/соат тезликда чироқлар ёқилиши ва ҳаракатланиши» норозилик акциясининг шаклланишига йўл қўймаслик учун норозиликни ташкил қилишда асосий рол ўйнаган ҳайдовчиларнинг автобусларини автобус бекатида ушлаб туришларига тўсқинлик қилди.
• Ҳуқуқни муҳофаза қилиш органларининг ҳаракатлари:автобус компаниясининг ўнлаб ходимлари Теҳрон полиция бўлимига чақирилган.

7) 09.01.2022 

Манзил: Тегеран (Шаҳидлар ва фахрийлар жамғармаси олдида)

• Норозилик фаолиятининг шакли: ҳаракатсиз иш ташлаш.
• Иштирокчиларнинг асосий таркиби: Ерон-Ироқ уруши фахрийлари ва уларнинг оилалари.
• Чорлаган шиорлар: «Ўзимиз басиджи едик»,»Бизнинг ерларимиз басиджи еди».
• Сабаби: Ерон-Ироқ уруши фахрийлари ва уларнинг оилаларининг турмуш даражасининг пастлигидан норозилик, шунингдек 445 миллион томанга белгиланган хизмат тугаши учун бонусларни тўламаслик.
• Иштирокчилар сони: 100-150.
• Якунланиши: Полиция иштирокчиларни кетишга чақирди. Акция унинг иштирокчилари ҳисобидан якунланди.

8) 09.01.2022 

Манзил: Тебриз («Ерон Ходро Тебриз» компанияси олдида)

• Норозилик фаолиятининг шакли:  Иш ташлаш.
• Сабаби: Ходро Тебриз компанияси пудрат компанияларига йўловчи автомобилларини топширди. Ушбу компаниялар, ўз навбатида, ҳайдовчилар билан шаффоф бўлмаган шартномалар туздилар. Натижада, пудратчи компания бир йилдан ортиқ ҳайдовчилар иш ҳақи тўланган емас.
• Иштирокчиларнинг асосий таркиби: «Ерон Ходро» компаниясига тегишли юк машиналари ҳайдовчилари.
• Иштирокчилар сони: 25-40.
• Якунланиши: Аксия унинг иштирокчилари ҳисобидан якунланди.

9) 10.01.2022 

Манзил: Тебриз (Иқтисодий жиноятларга қарши кураш мажмуаси)

• Норозилик фаолиятининг шакли: Митинг.
• Сабаби: Намойишчилар йиллар олдин буюртма берган автомобилларни етказиб беришнинг кечикиши.
• Иштирокчиларнинг асосий таркиби: «Азвико автомобил саноати» дан автомобил мижозлари
• Иштирокчилар сони: Иштирокчилар сони номаълум, аммо компания 3000 та автомобил учун буюртма бажариши кераклиги ҳақида маълумот берилган.
• Якунланиши: Аксия унинг иштирокчилари ҳисобидан якунланди.

10)  13.01.2022 

Манзил: Мешхед, Нека, Керманшах, Сари, Тегеран, Рашт, Йезд, Исфахан, Изех ва Мариван ва 50 дан ортиқ шаҳарлар (Ислом маслаҳат ассамблеяси биноси)

• Норозилик фаолиятининг шакли: Митинг.
• Ташкилотчилар: Ерон маданий уюшмаларининг мувофиқлаштирувчи кенгаши.
• Иштирокчиларнинг асосий таркиби: Ўқитувчилар ва таълим ходимлари.
• Чорлаган шиорлар:
  -Устоз ўрнингдан тур — ҳуқуқингни ҳимоя қил!
  -Инқилобий мажилис — ёлғон ваъдалар!
  -Устоз-маҳбубани озод қилиш керак!
• Сабаби: Баллар тизими (лавозимлар, иш ҳақи ва жойларнинг ички тақсимоти тизими) бўйича профессионаллик даражасини баҳолаш ва таққослаш режаларини бажармаслик.
• Иштирокчилар сони: Иштирокчилар сонига қараб соний 200 — 300 киши орасида турлича бўлган.
• Талаблар:
  -ЕИР конституциясининг 30-моддасига риоя қилиш;
  -Ўқитиш хизмати охирида мукофот тулаш;
  -Қўшимча таълим хизматлари учун ўқитувчиларни ёллаш.
• Якунланиши: Уч маҳбус: Мохсен Омрани и Махмуд Малаки, Пируз Нами.

11) 15.01.2022 

Манзил: Ховейза (шаҳар муниципалитети олдида)

• Норозилик фаолиятининг шакли: Митинг.
• Иштирокчиларнинг асосий таркиби: Муниципалитет ходимлари.
• Сабаби: Уч ой давомида иш ҳақини тўламаслик ва 7 ой давомида суғурта мукофотларининг кечикиши.
• Иштирокчилар сони: 30-50 киши.
• Якунланиши: Аксия унинг иштирокчилари ҳисобидан якунланди.

12) 16.01.2022 

Манзил: Тегеран, Тебриз, Исфахан, Рашт, Хоррамабад, Керманшах, Казвин и Ахваз (Реакцион парламент олдида)

• Норозилик фаолиятининг шакли: Митинг.
• Иштирокчиларнинг асосий таркиби: Ижтимоий таъминот пенсионерлари.
• Чорлаган шиорлар:
  -Пенсионер умрет, но не примет дискриминацию!
  -На парламент, на ҳукумат миллат ҳақида ўйламайди!
  -Биз ҳақимизни олмагунимизча орқага қайтмаймиз!

• Сабаби: Инфляция, юқори нарх ва паст иш ҳақи.
• Иштирокчилар сони: 200-250 киши.
• Якунланиши: Аксия унинг иштирокчилари ҳисобидан якунланди.

13) 17.01.2022 

• Манзил: Тебриз (Иқтисодий жиноятларга қарши кураш мажмуаси)
• Норозилик фаолиятининг шакли: Митинг.
• Сабаби: Иштирокчилар йиллар олдин буюртма берган автомобилларни етказиб бермаслик.
• Иштирокчиларнинг асосий таркиби: «Азвико автомобил саноати» дан автомобил мижозлари
• Иштирокчилар сони: номаълум, аммо компания 3000 та автомобил учун буюртмани бажариши кераклиги ҳақида маълумот берилади.
• Якунланиши: Аксия унинг иштирокчилари ҳисобидан якунланди.

Бу январ ойидаги иккинчи норозилик акцияси. Суд ҳокимияти жабрланганларни қўллаб-қувватлаш учун ҳеч қандай чора кўрмаган.

14) 19.01.2022 

Манзил: Теҳрон (Теҳрон муниципалитети олдидан)

• Норозилик фаолиятининг шакли: Митинг.
• Иштирокчиларнинг асосий таркиби: Ўт ўчирувчилар.
• Сабаби: Иш ҳақини ўз вақтида тўлаш ва суғурта қилиш билан боғлиқ муаммолар. Амалдорларнинг касбий муаммоларига бефарқлиги.
• Иштирокчилар сони: 300-400 киши.
• Талаблар: Маҳид Давари (Теҳрон ёнғин хизмати директори) нинг истеъфоси ва Теҳрон мерини таъқиб қилиш.
• Якунланиши: Аксия унинг иштирокчилари ҳисобидан якунланди.

Ижтимоий тармоқларда жойлаштирилган видеоларда ўт ўчирувчилар, агар уларнинг муаммоси ҳал қилинмаса, бундай ҳаракатлар такрорланиши ҳақида огоҳлантирган.

15) 20.01.2022 

Манзил: Урмия (Урмия шахри муниципалитети олдида)

• Норозилик фаолиятининг шакли: Митинг.
• Иштирокчиларнинг асосий таркиби: Урмия ш. автобус ҳайдовчилари.
• Сабаби: Муниципалитет томонидан чипталар нархини тўламаслик. Урмия муниципалитети кўпроқ даромад олишга ҳаракат қилмоқда. Шу муносабат билан у ҳайдовчиларга чипта нархлари ўртасидаги фарқни тўламайди. Урмия автобус ҳайдовчиларининг таъкидлашича, олинган иш ҳақи даражаси мамлакатдаги ҳозирги инфляция даражаси билан таққосланмайди.
• Иштирокчилар сони: 100-150 киши.
• Якунланиши: Аксия унинг иштирокчилари ҳисобидан якунланди.

16) 20.01.2022

Манзил: Теҳрон (Ислом маслаҳат ассамблеяси олдидан)

• Норозилик фаолиятининг шакли: Митинг.
• Иштирокчиларнинг асосий таркиби: Теҳрон Фонд биржаси аксиядорлари гуруҳи.
• Сабаби: Теҳрон Фонд биржаси индексининг қулаши, бу акциядорлар активларининг пасайишига олиб келди.
• Иштирокчилар сони: 200 га қадар.
• Якунланиши: Аксия унинг иштирокчилари ҳисобидан якунланди.

17)  23.01.2022 

Манзил: Тегеран (Country Steel Central Fund биноси олдида)

• Норозилик фаолиятининг шакли: Митинг.
• Иштирокчиларнинг асосий таркиби: Пулат қуйиш фонди пенсионерлари.
• Сабаби: Пенсионерлар учун иш ҳақи тенглаштириш тўғрисидаги қонун ва уларнинг тирикчилик ва тиббий муаммоларга ҳукумат бепарво риоя қилмаслик.
• Чорлаган шиорлар: «Ўғирликни камайтиринг, муаммоимиз ҳал бўлади»
• Иштирокчилар сони: 100 — 150.
• Якунланиши: Аксия унинг иштирокчилари ҳисобидан якунланди.

18) 24.01.2022 

Манзил: Тегеран, Дараб, Мамасани ва Решт (турли шаҳарлардаги Давлат пенсия жамғармаси бинолари олдида)

• Норозилик фаолиятининг шакли: Митинг.
• Иштирокчиларнинг асосий таркиби: Пенсионерлар.
• Бахона: Январ 19 Мухаммад Таги Фаллаҳи ҳибсга (Ерон ўқитувчилар Иттифоқи Бош котиби) ва ерта норозилик ҳибсга олинган бошқа қамалган ҳамкасблари.
• Сабаби: Дискриминация, адолатсизлик, иш ҳақининг пастлиги, аввалги митингларда қамоқ жазоси, талабалар учун пуллик ўқиш, яшаш шароитлари ёмонлиги ва кам пенсия.
• Чорлаган шиорлар: Мамасанидаги истеъфодаги педагоглар йиғилишида сўзга чиққан бир ўқитувчи Еронда бепул мактаблар йўқлигини ва Еронда таълим синфга асосланганлигини айтди.
• Талаблар: Жаноб Фаллаҳининг истеъфодаги ҳамкасби ва илгари намойишларда ҳибсга олинган бошқа қамоқдаги ўқитувчиларнинг сўзсиз озод қилиниши.
• Иштирокчилар сони: 100-150 киши.
• Якунланиши: Аксия унинг иштирокчилари ҳисобидан якунланди.

19) 26.01.2022 

Манзил: Тегеран (Tondgooya нефтни қайта ишлаш заводи ҳудудидаn)

• Норозилик фаолиятининг шакли: Иш ташлаш.
• Иштирокчиларнинг асосий таркиби: Tondgooya нефтни қайта ишлаш заводи ишчилари.
• Сабаби: Тўланмаган қонуний ҳуқуқлар ва иш жойини таснифлаш тизимига риоя қилмаслик.
• Талаблар:
  -Вақтинчалик меҳнат шартномаларини бекор қилиш;
  -Реал борлиқ минималл мувофиқ иш ҳақи ўсиш;
  -Пудратчи компанияларни тугатиш ва расмий иш билан таъминлаш;
  -Иш таснифи режасини амалга ошириш;
  -Контракт ишчилари ва расмий ишчилар ўртасидаги камситишни бартараф етиш;
  -Иш ҳақи ва нафақаларни кечиктирмасдан тўлаш;
  -Мустақил касаба уюшмаларини тузиш ҳуқуқи;
  -Пудратчилар учун давлат томонидан қўллаб-қувватлаш;
• Иштирокчилар сони: 1800 нан ортиқ ишчиларх.
• Якунланиши:Ишчилар иш ташлаш пайтида баъзи талабларини бажардилар. Лекин уларнинг енг муҳим талаб, пудрат компаниялари тугатиш бўлган, ҳал етилмаган қолмоқда.

20) 28.01.2022 

Манзил: Систан ва Балужистон (Милок чегара терминали Ерон-Афғонистон чегарасида ва Заҳедандаги Афғонистон консуллиги олдида)

• Норозилик фаолиятининг шакли: Митинг.
• Иштирокчиларнинг асосий таркиби: Систан ва Балужистоннинг шимолий вилояти фуқаролари.
• Сабаби: Гильменд дарёсидан сув етишмаслиги ва Афғонистон чегарасида Камол Хон тўғонидан ўтмаслиги.
• Требования: Ҳокимнинг ваъдаларига мувофиқ сув оқимини таъминлаш.
• Иштирокчилар сони: 500 дан ортиқ одам бор эди.
• Куч ишлатиш: Чегарада турган бир неча юк машинаси шикастланган. Ижтимоий тармоқларда жойлаштирилган хабарларга кўра, намойишчилар транзит юк машиналарининг Еронга киришига рухсат бермаган ва баъзи юк машиналарининг ойналари тошлар билан синдирилган.
• Якунланиши: Реагируя на сегодняшний митинг в приграничном районе, заместитель министра внутренних дел Ирана Маджид Мирахмади заявил, что «вопрос прав Ирана на воду из реки Гильменд решается путем переговоров также губернатор заявил, что, проблема с водой в регионе будет решена к следующему году. Аксия унинг иштирокчилари ҳисобидан якунланди.

21) 29.01.2022 

Манзил: Мешхед, Нека, Керманшах, Сари, Тегеран, Рашт, Йезд, Исфахан, Изех ва Мариван ва 50 дан ортиқ шаҳарлар (таълим муассасаларида)

• Норозилик фаолиятининг шакли: Иш ташлаш.
• Ташкилотчилар: Ерон маданий уюшмаларининг мувофиқлаштирувчи кенгаши.
• Иштирокчиларнинг асосий таркиби: Ўқитувчилар.
• Сабаби: Тартиб режаси, маданий пенсионерларни кам иш ҳақи.
• Талаблар:
  -ЕИР конституциясининг 30-моддасига риоя қилиш;
  -Ўқитиш хизмати охирида мукофот тулаш;
  -Қўшимча таълим хизматлари учун ўқитувчиларни ёллаш;
  -Рейтинг режасини амалга ошириш.
• Иштирокчилар сони: 150 – 200 киши.
• Якунланиши: Ўқитувчилар 31 январ куни умуммиллий митинг ўтказишларини айтишди.

22) 29.01.2022 

Манзил: Теҳрон, Исфаҳон, Машҳад, Shiraz ва бошқа шаҳарларда (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг турли шаҳарларда ваколатхонаси)

• Норозилик фаолиятининг шакли: Митинг.
• Иштирокчиларнинг асосий таркиби: Соғлиқни сақлаш ходимлари.
• Сабаби: Беқарор бандлик ва кам иш ҳақи. Кўпгина касалхоналар ва тиббиёт университетлари қонуний ёллаш имкониятларидан фойдаланиш ўрнига ҳамширалар билан 89 кунлик шартнома имзолайдилар. Ушбу турдаги меҳнат шартномалари коронавирусга қарши курашда, иш хавфсизлигининг минималл даражасида бўлган тиббиёт ходимларининг ушбу гуруҳини тузди.
• Иштирокчилар сони: 150-200 одам.
• Якунланиши: Аксия унинг иштирокчилари ҳисобидан якунланди.

23)  29.01.2022 

Манзил: Ахваз (Ахвах муниципалитети биноси олдида)

• Норозилик фаолиятининг шакли: Иш ташлаш.
  Норозилик сифатида ишчилар ишлашдан бош тортишди, шунингдек, ахлатни шаҳар ташқарисига олиб чиқишдан бош тортишди, бу еса ахлатнинг катта тўпланишига олиб келди.
• Иштирокчиларнинг асосий таркиби: Аҳваз шаҳар ҳокимлиги ходимлари.
• Сабаби: Иш ташлашнинг сабаби ойлик иш ҳақи ва суғурта мукофотларини тўламаслик, шунингдек, мансабдор шахсларнинг ишчилар талабларига бефарқлиги еди.
• Иштирокчилар сони: 50-100 киши.
• Якунланиши: Иш ташлаш сешанба кунидан бери давом етмоқда ва 29-куни хавфсизлик кучлари бир нечта ишчиларнинг уйларига кириб, иш ташлашни тугатиш билан таҳдид қилишди.

24)  31.01.2022 

Манзил: Тегеран, Илам, Хамадан, Керманшах, Шираз, Шахиншахр, Тебриз ва более. (Теҳронда — Ислом маслаҳат ассамблеяси биноси олдида, бошқа шаҳарларда-таълим бўлими биноси олдида)

• Норозилик фаолиятининг шакли: Митинг.
• Ташкилотчилар: Ерон маданий уюшмаларининг мувофиқлаштирувчи кенгаши.
• Иштирокчиларнинг асосий таркиби: Ўқитувчилар.
• Сабаби: Баллар тизими (лавозимлар, иш ҳақи ва жойларнинг ички тақсимоти тизими) бўйича профессионаллик даражасини баҳолаш ва таққослаш режаларини бажармаслик бажармаслик.
• Чорлаган шиорлар:
  -Устоз ўрнингдан тур — ҳуқуқингни ҳимоя қил!
  -Инқилобий мажилис — ёлғон ваъдалар!
  -Устоз-маҳбубани озод қилиш керак!
• Талаблар:
  -Рейтинг режасига қарши;
  -Маданий пенсионерларнинг маошларини тенглаштириш;
  -Турли маданий гуруҳлар учун бандлик кафолатларини таъминлаш.
• Иштирокчилар сони: Шаҳарга қараб, иштирокчилар сони 200-300 кишини ташкил қилди.
• Якунланиши: Аксия унинг иштирокчилари ҳисобидан якунланди.